Ένας καλλιτέχνης, ένας σκύλος οι slacktivists και το ιντερνετ... (update1&2-στο τέλος του ποστ)

Ψύχραιμοι συνοδοιπόροι: Αρκούδος, Elikas, Urfuslaag, ChumbaΛοιπόν, από την πρώτη στιγμή που μου ήρθε αυτό το e-mail ήθελα να γράψω ένα ποστ. Με πρόλαβαν, με διαφορά αρκετών ωρών ο arkoudos και ο Elikas. Και ευτυχώς από μια άποψη, γιατί με καλύπτουν σε πολλά και με απαλλάσσουν από ένα μέρος του κόπου. Είναι αλήθεια, ότι έψαξα από την πρώτη φορά που μου ήρθε να το διασταυρώσω, αλλά «έπεφτα» συνέχεια πάνω σε μπλογκς που το αναπαρήγαγαν. Στη συνέχεια, το άκουσα σε ραδιόφωνα (πχ «Στο Κόκκινο») και το διάβασα (αν δεν κάνω λάθος) σε ένα ελληνικό ειδησεογραφικό σάιτ. Έτσι, έτεινα να πιστέψω ότι ισχύει. Κάτι όμως με κράτησε και δεν το προώθησα, δεν υπέγραψα στην e-διαμαρτυρία (κάτι που δεν συνηθίζω, άλλωστε) και κατά συνέπεια δεν έβαλα λινκ στο μπλόγκι μου. Ξεκινώντας να το ψάξω απόψε, λοιπόν, από το google οδηγήθηκα στο ποστ του Elika και από εκεί στον arkoudo. Και διαπίστωσα ότι α) είχαν ήδη κάνει την «βρωμοδουλειά» (thanks, both) και β) η δική μου αντίδραση μοιάζει πολύ με του arkoudou. (συμπλήρωμα: lapouta: Μπλόγκερ δαγκώνει σκύλο)

Άλλος ένας λόγος που ήμουν διστακτικός, ήταν μια «καλλιτεχνική φάρσα» που θυμόμουν από παλαιότερα.

Αυτή με τα «συσκευασμένα κατοικίδια γενετικής μηχανικής», που «είχαν βγει στο εμπόριο».

www.genpets.com

Οι εξηγήσεις εδώ (indymedia) και εδώ (το site του καλλιτέχνη Adam Brandejs). Με λίγα λόγια, ο καλλιτέχνης δημιούργησε τα εικονιζόμενα –γλυπτά- κατοικίδια, δημιούργησε μια εικονική εταιρεία και ένα site της για να τα «πουλήσει». Το είχε «φάει» πολύ κόσμος (με την ευκαιρία, στο άρθρο στο indymedia, από κάτω έχει σχόλια αναγνωστών. Μερικά από αυτά είναι ενδεικτικά του πόσο πολύ προσέχουν τι διαβάζουν μερικοί, αφού στο κομμάτι που κάποιος παραθέτει αρχικά τη φάρσα και μετά την αποκαλύπτει, κάποιοι καταγγέλλουν την εμπορία των κατοικίδιων!!! Ούτε ολόκληρο δεν έκαναν τον κόπο να το διαβάσουν).

Η μορφή του τρέχοντος θέματος και η διάσταση που έχει πάρει αγγίζει πολλές χορδές:
-Τα όρια της τέχνης
-Την ευκολία διάδοσης μιας είδησης (αλλά και) «είδησης»
- Τους τρόπους ευαισθητοποίησης & διαμαρτυρίας και ειδικότερα την ευαισθητοποίηση μέσω ίντερνετ.

Θα ξεκινήσω από το πρώτο:
Η δική μου θέση είναι ότι η τέχνη (όπως και η έκφραση) δεν μπορεί να έχει όρια ή λογοκρισία. Όσο ακραία και αν είναι. Ότι και αν θίγει. Όσο και αν σοκάρει κάποιους. Με μια εξαίρεση, όμως: Την εφαρμογή βίας σε κάποιον, άνθρωπο ή ζώο, χωρίς την συγκατάθεση του. Ή ακόμα, σε κάποιες περιπτώσεις και σε αντικείμενο. Αν δηλαδή εγώ θεωρήσω τέχνη και θέλω να σοκάρω το να καταστρέψω τη Τζοκόντα, πάει να πει ότι έχω δικαίωμα να το πράξω; Μόνο αν η Τζοκόντα μπορούσε να μιλήσει και να μου δώσει τη συγκατάθεση της θα είχα -ίσως κιόλας- δικαίωμα να το κάνω. Και το αυτό ισχύει για το σκύλο. Και όχι, arkoude, δεν συμφωνώ, δεν έχεις δικαίωμα να θυσιάσεις ούτε μια ζωή –με πρόσχημα την τέχνη ή την διαμαρτυρία- για να σώσεις 10, 100, 1000 άλλες. Μπορείς να το κάνεις και εικονικά -έτσι και αλλιώς, κάτι τέτοιο δεν έγινε πιθανότατα και σε αυτή την περίπτωση ;) ; Ο Vargas μπορούσε να πάρει τον σκύλο, να τον «εκθέσει» (σιγά την εκμετάλευση και την κακοποίηση) και μετά να τον φροντίσει –ΑΝ δεν το έκανε έτσι, δηλαδή.

Το δεύτερο σκέλος, αφορά τη διάδοση ειδήσεων και "ειδήσεων" με τη μέθοδο των αλυσιδωτών e-mails (και γενικότερα μέσω ιντερνετ). Ο Elikas ασχολείται κυρίως και πολύ πετυχημένα με αυτή την πτυχή (μέχρι να τελειώσω την σεντονιάδα μου, έχει ήδη κάνει ένα update –με γλυτώνει από τον κόπο να τα ψάχνω και να τα γράφω και εγώ). Το ίντερνετ έχει το τεράστιο πλεονέκτημα να δίνει την ευκαιρία στον κάθε πικραμένο (καλή ώρα τον γράφοντα) να λέει αυτό που θέλει και να αναδεικνύει θέματα που αλλιώς δεν θα γινόντουσαν ποτέ γνωστά. Το κακό είναι οτί το ίδιο μπορεί να γίνει και με τις φήμες. Το ακόμα μεγαλύτερο κακό είναι οτί ΣΧΕΔΟΝ ΚΑΝΕΙΣ από τους δέκτες δεν μπαίνει στη διαδικασία να διασταυρώσει τις "ειδήσεις" που λαμβάνει και το χειρότερο οτί τελείως αβασάνιστα ΤΟ ΠΡΟΩΘΕΙ ΣΕ ΑΛΛΟΥΣ ΠΕΝΗΝΤΑ. Πάνω σε αυτό, έχει γράψει ένα πολύ καλό κομμάτι ο TechieChan στην Athens Voice, από το οποίο αντιγράφω την τελευταία παράγραφο:
«Και υπάρχουν χιλιάδες μπούρδες στο υπέροχο μέσο που ονομάζεται ίντερνετ. Τίποτα από όλα αυτά δεν γίνεται να αποκτήσει νόημα όταν του αφιερώνουμε 30 δευτερόλεπτα σκέψης. Το ίντερνετ δεν είναι τηλεόραση. Θέλει σκέψη. Προωθήστε ό,τι αξίζει 15 λεπτά ειλικρινούς σκέψης και έρευνας, πετάξτε όλα τα υπόλοιπα.». Με μια δική μου διαφωνία (τι antidrasi θα ήμουν άλλωστε): ΚΑΙ η τηλεόραση θέλει σκέψη. Ο πατέρας μου λέει «από αυτά που ακούς, μην πιστεύεις τίποτα και από αυτά που βλέπεις, πίστευε τα μισα». Και καλά, το να διαδίδεις οτί το blackle.com είναι λιγότερο ενεργοβόρο απο το google.com –μάλλον- δεν κάνει και κακό σε κανένα. Το να προωθείς όμως π.χ. το όνομα του φοιτητή που έκαψε με λάδι τον σκύλο είναι επικινδυνότατο. Πολύ περισσότερο που ΔΕΝ ΞΕΡΕΙΣ ΚΑΝ είναι όντως αυτό το όνομα (που και να το ήξερες δηλαδή, μαλακία είναι γιατί δεν ξέρεις σε ποιον ανεγκέφαλο θα φτάσει. Το να τον φτύνουν όλοι στο δρόμο πάει και έρχεται, αν κάποιος σκεφτεί οτί του αξίζει να τον κάψει και αυτόν με λάδι και το πράξει, τι γίνεται; Με μια μαλακία τιμωρούμε μια άλλη;)
Επιπρόσθετα, βασικό κριτήριο των περισσοτέρων στην προώθηση τέτοιων «ειδήσεων» είναι όχι η αλήθεια αυτών που γράφουν, αλλά η συμφωνία με το προσωπικό σύστημα αξιών του καθενός. Χαρακτηριστικό είναι το κείμενο που κυκλοφορούσε πρόσφατα με τίτλο «Γιατί οι ΗΠΑ καίγονται τόσο για την FYROM» όπου περιέγραφε την ύπαρξη της βάσης Camp Bondsteel, όπου ανάμεσα σε άλλες ανακρίβειες, έλεγε οτί η βάση φαίνεται από το διάστημα, όπως το Σινικό Τείχος! Και όταν απάντησα στον απόστολέα και τους συναποδέκτες του μυνήματος με τα αντίστοιχα στοιχεία, χαρακτηρίστηκα προδότης και ανεπιθύμητος!

Το τρίτο σκέλος έχει να κάνει με την «ευαισθητοποίηση» και τον ηλεκτρονικό ακτιβισμό, αλλιώς και «ακτιβισμό της πολυθρόνας» ή slacktivism. Πάνω σε αυτό, πολύ καλο το σχόλιο του Biafra (no7 στο ποστ του arkoudou), το προαναφερόμενο άρθρο του TechieChan, και ένα άρθρο στο snopes.com. Ο arkoudos που ασχολείται κυρίως με αυτή την πτυχή, κάνει και σκληρή αυτοκριτική (παραείναι σκληρός με τον εαυτό του όμως).
Η δική μου άποψη είναι πως: δεν είναι κακό να διαδίδεις κάτι –αληθινό εννοείται- μέσω ίντερνετ για να ευαισθητοποιήσεις κόσμο. Το ίδιο δεν κάνουν εννίότε τα μπλογκια? Το κακό είναι να μένεις σε αυτό (εκτός αν είσαι ο arkoudos, που σε διαβάζει η μισή και βάλε ιντερνετικη ελλάδα, οπότε συμβάλεις και έτσι :)). ΔΕΝ ΑΡΚΕΙ ΝΑ ΠΑΡΕΙΣ ΘΕΣΗ. Δεν αρκεί να υπογράψεις σε ένα σάιτ στο ίντερνετ τη διαφωνία σου. Και όχι μόνο δεν αρκεί. Στον βαθμό που καθησυχάζει-εξαγοράζει τη συνείδηση σου, γιατί «ε, αυτό μπορώ, αυτό κάνω, δεν μπορώ, έχω δουλειές, τα δικά μου προβλήματα» κλπ κλπ ΣΕ ΚΑΝΕΙ ΣΥΝΕΝΟΧΟ. Γιατί σε κάνει να πιστεύεις οτί είσαι ευαισθητοποιημένος. ΔΕΝ ΕΙΣΑΙ. Ίσως και να είσαι χειρότερος από αυτον που δεν κάνει ΤΙΠΟΤΑ. Γιατί εσύ ΝΟΜΙΖΕΙΣ οτί κάτι κάνεις.
(η πρώτη μορφή του mail που μου ήρθε ήταν παρακλητική..."θα σας πάρει μόνο δυο λεπτά"-ΔΕΝ ΘΕΛΩ ΝΑ ΜΟΥ ΠΑΡΕΙ ΔΥΟ ΛΕΠΤΑ ΚΑΙ ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΡΤΑ)
Η κινητοποίηση για την Nazanin πχ πέτυχε. Αλλά δεν πέτυχε λόγω μόνο των ηλεκτρονικών υπογραφών. Πέτυχε λόγω των πιέσεων σε πολλά επίπεδα. Θες να ευαισθητοποιηθείς; Κάντο καθημερινότητα σου. Η ευαισθητοποίηση και η αντίδραση στα κακώς κείμενα, ξεκινάει από τα μικρά καθημερινά πράγματα. Του καθενός μας.
Σε ενδιαφέρουν τα αδέσποτα; Ναι, ε; Για αυτό υπέγραψες το petition και βρίζεις τον vargas στο μπλογκι σου. Κάθε πότε όμως βγάζεις χώρια τα αποφάγια σου και τα αφήνεις σε ένα χαρτί κάπου για να φάνε (το εύκολο); Πότε είδες ένα άρρωστο ζώο στο δρόμο και το μάζεψες να το πας στο γιατρό (πιο δύσκολο); Πότε πήγες σε ένα άστεγο ένα πιάτο φαΐ; Ή, όταν σου ζήτησε λεφτά και δεν έδωσες (σωστή στάση) του πρότεινες να τον πάς, στο κοντινότερο σαντουϊτσάδικο ρε αδερφέ, να του πάρεις κάτι να φάει; Δεν ισχυρίζομαι οτί αυτά λύνουν κανένα πρόβλημα, έτσι; Θέλει μεγαλύτερη, επίπονη και συστηματική προσπάθεια. Άλλα είναι ένα βήμα. Το επόμενο, θα είναι να ανοίξεις τα μάτια σου και να δεις αν υπάρχει και άλλος άστεγος στη γειτονιά σου. Το μέθεπομενο να του πας ρούχα. Το τέταρτο, να το πεις και σε ένα δυο φίλους σου. Και πάει λέγοντας. Μέχρι να απαιτήσεις από τον Δήμο να φτιάξει μια δομή για τα αδέσποτα ζώα ή τους αστέγους. Ή ακόμα καλύτερα, να την φτιάξεις εσύ με τους φίλους σου.

Δεν τα γράφω αυτά για να "τα χώσω". Μακριά από μένα ο πρώτος λίθος (και ο δεύτερος, και ο τρίτος, και ο νιοστός). Τα γράφω για σκέψη και αυτοκριτική. Του καθενός μας.

Και για το τέλος, ένα (απλό & συγκλονιστικό για μένα) κομμάτι που περιγράφει την επίδραση της καθημερινής μας δραστηριότητας στη δυστυχία των άλλων. Και αυτό απο την Athens Voice (καμμιά φορά, κρύβει και διαμάντια):

(παραθέτω ένα μικρό απόσπασμα - το πλήρες στο λίνκ).

MΙΑ ΜΕΡΑ ΟΠΩΣ ΟΛΕΣ...Tου ΠΕΤΡΟΥ ΧΑΣΑΝΑΚΟΥ - 08.02.2007

7.50 π.μ. O Π. ξυπνάει και ανάβει το θερμοσίφωνα. Προσπαθώντας να διώξει από το κεφάλι του ένα μπαγιάτικο hangover, ετοιμάζεται να φτιάξει τον πρώτο καφέ της ημέρας.
Στην Oνδούρα, η οικογένεια του Xοσέ έχει αναγκαστεί να περιορίσει δραστικά τα γεύματά της τελευταία. O ίδιος ο Xοσέ έχει φρικτούς πόνους στη μέση, αλλά δεν έχει χρήματα για να πάει στο γιατρό - έτσι κι αλλιώς, δεν θα μπορούσε να πληρώσει τα φάρμακα. H πολυεθνική εταιρεία που αγοράζει τον καφέ της φυτείας όπου δουλεύει ο Xοσέ προσφέρει όλο και χαμηλότερες τιμές, κι αυτό σημαίνει όλο και χαμηλότερα μεροκάματα. Aλλά οι μέτοχοι της εταιρείας είναι πολύ ευχαριστημένοι: φέτος το περιθώριο κέρδους της ανέβηκε στο αξιοθαύμαστο 26%.

8.30 π.μ. O Π. είναι στην τελική ευθεία της προετοιμασίας για τη δουλειά. Xαμογελάει, γιατί σήμερα θα φορέσει για πρώτη φορά εκείνο το φοβερό πουκαμισάκι που βρήκε στις εκπτώσεις.
H Nong, στην Tαϊλάνδη, είναι έγκυος 7 μηνών, αλλά δουλεύει ασταμάτητα 10 ώρες κάθε μέρα. Tο αφεντικό της δεν την αφήνει να κάνει διάλειμμα ούτε για να πάει στην τουαλέτα. Δεν μπορεί να κάνει αλλιώς: οι παραγγελίες για ρούχα είναι πολλές, και οι μεγάλοι πελάτες απαιτούν όλο και πιο εξοντωτικούς χρόνους. Όπως δήλωσε και ο εκπρόσωπος ενός από αυτούς: «Tα καταστήματά μας πρέπει να προσφέρουν πάντα νέες, ανανεωμένες προτάσεις στο κοινό. Kαι κάνουμε τα πάντα για να πετύχουμε αυτό το στόχο».

ΥΓ. Τελικά βγήκε τεράστιο. Συγχωρέστε με για την μεγάλη ιντερνετογραφία (πολλά λινκς), αλλά πιστεύω οτί θα έχετε πολυ πιο ολοκληρωμένη εικόνα κοιτάζοντας και αυτά, αν και το νόημα υπάρχει).

(update1): i) Σήμερα, ο Χρ.Μιχαηλίδης αναπαράγει το θέμα στην Ελευθεροτυπία. Αυτό δεν σημαίνει τίποτε. Δεν προσκομίζει ούτε ένα στοιχείο περισσότερο από ότι στα μπλογκς. Ο συγκεκριμένος δημοσιογράφος την έχει ξαναπατήσει, αναδημοσιέυοντας ανακριβής πληροφορίες που κυκλοφορούν με e-mail.
ii) Έψαξα λίγο παραπάνω στο διαδίκτυο σήμερα, βλέποντας οτί η διαφωνία ανάβει σε αρκούδο και ελίκα. Λοιπόν, όπου και να κοίταξα ΔΕΝ ΒΡΙΣΚΩ ΕΝΑ ΛΙΝΚ ΠΟΥ ΝΑ ΜΕ ΠΗΓΑΙΝΕΙ ΣΤΗΝ ΠΗΓΗ ΤΩΝ ΔΗΛΩΣΕΩΝ ΤΟΥ. Το μόνο που βρίσκω και δεν έχει να κάνει με μπλογκ, είναι το δημοσίευμα της nacion και ένα δημοσίευμα του dailykos.com, (το οποίο με την ευκαιρία, ξεκίνησε ως μπλογκ και έχει εξελιχθεί σε δημοσιογραφικό σάιτ -καμμιά σχέση με pree-gr) με πηγή την ...nacion.
Πολλοί αναφέρουν οτί ο Vargas έκανε δήλωση στο myspace του. Μαντέψτε: δεν βγαίνει Myspace σε κανένα από τα τρία ονόματα (και κανένας δεν έχει λινκ, έστω και ανενεργό, για αυτές τις δηλώσεις).
iii) Βρήκα σε ένα μπλογκ διαμαρτυρίας αυτό:Συμφωνώ απόλυτα και θα το βάλω και μπανερ. Αλλά δεν ξέρω αν ισχύει σε αυτή την περίπτωση.
iv) ΚΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΟ: Όποια και αν είναι τελικά η αλήθεια, είτε ο "καλλιτέχνης" είτε ο "φαρσέρ", ΕΧΕΙ ΠΕΤΥΧΕΙ ΕΝΑ ΜΕΓΑΛΟ ΚΑΛΟ. ΣΥΖΗΤΑΜΕ. ΤΟ ΘΕΜΑ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΤΟ ΚΑΝΟΥΜΕ ΧΩΡΙΣ ΦΑΝΑΤΙΣΜΟ ΚΑΙ ΝΑ ΔΟΥΜΕ ΤΗΝ ΟΥΣΙΑ.
ΡΑΔΙΟΦΩΝΑ, ΒΙΒΛΙΑ ΚΑΙ ΜΥΑΛΑ, ΔΟΥΛΕΥΟΥΝ ΟΤΑΝ ΕΙΝΑΙ ΑΝΟΙΧΤΑ.

UPDATE2: Καλή κουβέντα έχει ανοίξει και εδώ(ArtAttack). Απο εκεί φαίνεται και ένα λινκ στο blog του τύπου. Όποιος ξέρει ισπάνικά, ας βοηθήσει (apos, ακούς?).